ข้อเสนอแนะสำหรับครูและผู้ปกครอง
บทเรียนนี้สอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551
มาตรฐาน ง 3.1 เข้าใจ เห็นคุณค่า และใช้กระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค้นข้อมูลการเรียนรู้ การสื่อสาร การ
แก้ปัญหา การทำงาน และอาชีพอย่างมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล และมีคุณธรรม
ตัวชี้วัด : สิ่งที่นักเรียนพึงรู้และปฏิบัติได้
ง 3.1 (9) ติดต่อสื่อสาร ค้นหาข้อมูลผ่านอินเทอร์เน็ต
ง 3.1 (10) ใช้คอมพิวเตอร์ในการประมวลผลข้อมูลให้เป็นสารสนเทศ เพื่อประกอบการตัดสินใจ
ง 3.1 (11) ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศนำเสนองานในรูปแบบที่เหมาะสม ตรงตามวัตถุประสงค์ของงาน
ง 3.1 (12) ใช้คอมพิวเตอร์ช่วยสร้างชิ้นงานหรือโครงงานอย่างมีจิตสำนึกและความรับผิดชอบ
ง 3.1 (13) บอกข้อควรปฏิบัติสำหรับผู้ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ
แนวคิด
การค้นหาข้อมูลบนอินเทอร์เน็ตทำให้ผู้ใช้ได้รับข้อมูลจากหลายแหล่งมากกว่าการค้นหาข้อมูลจากภายในห้องสมุด แบ่งประเภทในการค้นหาข้อมูลที่แตกต่างกัน เพื่อให้ผู้ใช้สามารถเลือกประเภทและรูปแบบของการค้นหาข้อมูล ผู้ใช้ต้องศึกษารูปแบบต่าง ๆ ของการค้นหาข้อมูลจากเว็บไซต์ที่ให้บริการ ทำให้สามารถค้นหาข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพและตรงกับความต้องการมากที่สุด
สาระการเรียนรู้
1. ความหมายของเครื่องจักรค้นหา
2. ประเภทของการค้นหาข้อมูล
3. การค้นหาโดยใช้ Search Engines
4. เทคนิคในการค้นหาข้อมูล
กิจกรรมฝึกทักษะที่ควรเพิ่มให้นักเรียน
1. อธิบายความหมายของเครื่องจักรค้นหาได้
2. บอกประเภทของการค้นหาข้อมูลได้
3. บอกวิธีการค้นหาข้อมูลในรูปแบบต่าง ๆ ได้
4. บอกเทคนิคในการค้นหาข้อมูลรูปแบบต่าง ๆ ได้
ความหมายของเครื่องจักรค้นหา
ปัจจุบันโลกของอินเทอร์เน็ตมีข้อมูลให้เราได้ค้นหาอย่างมากมาย มีเว็บไซต์ที่บรรจุข้อมูลไว้เพื่อให้เราเข้าไปค้นหา ถ้าเราต้องการพิมพ์ชื่อเว็บไซต์ เพื่อเข้าไปค้นหาข้อมูลเราต้องรู้จัก URL ของเว็บไซต์ต่าง ๆ เหล่านั้น ทำให้ผู้ใช้ไม่สะดวกในการใช้งานจึงได้มีผู้สร้างโปรแกรมขึ้นโดยรวบรวมเว็บไซต์ต่าง ๆ จัดไว้เป็นหมวดหมู่ของข้อมูลเหมือนกับห้องสมุดที่มีหนังสือมากมาย ตั้งหมวดหมู่หนังสือ เพื่อจะได้จัดหนังสือให้เป็นระเบียบตามหมวดหมู่ ผู้ที่เข้ามาใช้งานก็สามารถหาหนังสือตามหมวดหมู่ที่ตนเองต้องการได้ทันที ซึ่งภายในหมวดหมู่นั้นก็จะมีหนังสือหลายเล่มให้เราเลือกเช่นเดียวกับการจัดหมวดหมู่ของเว็บไซต์ที่ได้รวบรวมไว้ เพื่อให้ใช้สามารถค้นหาได้ง่ายขึ้น โดยเลือกค้นหาตามหมวดหมู่ หรือหัวข้อเรื่องที่ตนเองสนใจได้โดยไม่ต้องรู้จัก URL ของเว็บไซต์นั้นเพียงแต่เรากรอกคำ หรือหัวเรื่องที่ต้องการค้นหาเว็บไซต์ต่าง ๆ ที่มีเนื้อหาเกี่ยวข้องในเรื่องเดียวกันก็จะแสดงออกมา วิธีนี้เป็นลักษณะของการใช้เครื่องมือช่วยในการค้นหาข้อมูลที่เรียกว่า “เครื่องจักรค้นหา (Search Engines)”
เครื่องจักรค้นหา (Search Engines) คือ เว็บไซต์ที่ให้บริการในด้านการค้นหาข้อมูลต่าง ๆ บนระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตให้แก่ผู้ใช้บริการ
ประเภทของการค้นหาข้อมูล
การค้นหาข้อมูลบนอินเตอร์เน็ต สามารถแบ่งตามลักษณะการทำงานได้ 3 ประเภท คือ
1. Search Engine การค้นหาข้อมูลด้วยคำที่เจาะจง
Search Engine การค้นหาข้อมูลด้วยคำที่เจาะจง เป็นเว็บไซต์ที่ช่วยค้นหาข้อมูลโดยใช้โปรแกรมช่วยในการค้นหาที่เรียกว่า “Robot” ทำหน้าที่รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับเว็บไซต์ในอินเทอร์เน็ตมาเก็บไว้ในฐานข้อมูลการค้นหาข้อมูลรูปแบบนี้จะช่วยให้สามารถค้นหาข้อมูลได้ตรงกับความต้องการ เพราะได้ระบุคำที่เจาะจงลงไปเพื่อให้ Robot เป็นตัวช่วยในการค้นหาข้อมูลเป็นรูปแบบที่เป็นที่นิยมมาก เช่น www.google.com
2. Search Directories การค้นหาข้อมูลตามหมวดหมู่
Search Directories การค้นหาข้อมูลตามหมวดหมู่ มีเว็บไซต์ที่เป็นตัวกลางในหารรวบรวมข้อมูล ในระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต จัดข้อมูลเป็นหมวดหมู่เพื่อให้ใช้สามารถเลือกข้อมูลตามที่ต้องการได้ โดยการจัดหมวดหมู่ของข้อมูลจะจัดตามข้อมูลที่คล้ายกัน หรือเป็นประเภทเดียวกันนำมารวมรวบไว้ในกลุ่มเดียวกัน
ลักษณะการค้นหาข้อมูลแบบ Search Directories ทำให้ผู้ใช้สะดวกในการเลือกข้อมูลที่ต้องการค้นหาและทำให้ได้ข้อมูลตรงกับความต้องการ
การค้นหาวิธีนี้มีข้อดี คือ สามารถเลือกจากชื่อไดเรกทอรีที่เกี่ยวข้องกับสิ่งที่ต้องการค้นหา และสามารถเลือกเข้าไปดูว่ามีเว็บไซต์ใดบ้างได้ทันที เช่น www.sanook.com
3. Metasearch การค้นหาข้อมูลจากหลายแหล่งข้อมูล
Metasearch การค้นหาข้อมูลจากหลายแหล่งข้อมูล เป็นการค้นหาข้อมูลจากหลาย ๆ Search Engine ในเวลาเดียวกัน เพราะเว็บไซต์ที่เป็น Metasearch จะไม่มีฐานข้อมูลของตนเอง แต่จะค้นหาเว็บเพจที่ต้องการโดยวิธีการดึงจากฐานข้อมูลของ Search Site จากหลายแห่งมาใช้แล้วจะแสดงผลให้เลือกตามต้องการ เช่น www.thaifind.com
การค้นหาโดยใช้ Search Engines
การใช้การค้นหาข้อมูลบนระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตแบ่งออกเป็น 2 ลักษณะ คือ
การระบุคำเพื่อใช้ในการค้นหา
การระบุที่ต้องการค้นหา หรือที่เรียกว่า “คีย์เวิร์ด (Keyword)” โดยในเว็บไซต์ต่าง ๆ ที่ให้บริการค้นหาข้อมูลจะมีช่องเพื่อให้กรอกคำที่ต้องการค้นหาลงไป แล้วจะนำคำดังกล่าวไปค้นหาจากข้อมูลที่ได้จัดเก็บไว้ในฐานข้อมูลของระบบ
โดยจะเริ่มจากการเลือกเว็บไซต์ที่ให้บริการในการค้นหาข้อมูลที่เรามักจะเรียกว่า “เว็บไซต์สำหรับ Search Engines” มีเว็บไซต์ต่าง ๆ หลายเว็บไซต์ที่ให้บริการด้านนี้ เช่น www.google.co.th การใช้คีย์เวิร์ดในการค้นหาข้อมูลต้องพยายามระบุคำให้ชัดเจน เพื่อจะสามารถให้ได้ผลลัพธ์ตามที่ต้องการหรือให้ใกล้เคียงกับสิ่งที่เราต้องการให้มากที่สุด
วิธีปฏิบัติในการค้นหาข้อมูลแบบคีย์เวิร์ด สามารถทำได้ดังต่อไปนี้
1. พิมพ์ชื่อเว็บไซต์ที่เป็น Search Engines ในช่อง Address เช่น www’google.co.th
2. กรอกคำที่ต้องการค้นหาในช่องที่เว็บไซต์ได้กำหนดไว้
3. เว็บไซต์จะค้นหาข้อมูลจากเว็บไซต์ต่าง ๆ ที่มีคำที่เหมือนกันที่เรากรอกไว้ในช่องที่ต้องการค้นหาข้อมูล
4. คลิกเลือกเว็บไซต์ที่ต้องการค้นหารายละเอียดของข้อมูลต่อไป ตัวอย่างเช่น เมื่อคลิกเลือกการศึกษา Education
การค้นหาจากหมวดหมู่ หรือไดเรกทอรี (Directories)
การให้บริการค้นหาข้อมูลด้วยวิธีนี้เปรียบเสมือนเราเปิดเข้าไปในห้องสมุด ที่จัดหมวดหมู่ของหนังสือไว้แล้ว ภายในหมวดใหญ่นั้น ๆ ประกอบด้วยหมวดหมู่ย่อย ๆ เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ชัดเจนยิ่งขึ้น หรือแบ่งประเภทของข้อมูลให้ชัดเจน จะสามารถเข้าไปหยิบหนังสือเล่มที่ต้องการได้แล้วเปิดเข้าไปอ่านเนื้อหาด้านในของหนังสือเล่มนั้น ๆ วิธีนี้ช่วยให้ค้นหาข้อมูลได้ง่ายขึ้น มีเว็บไซต์มากมายที่ให้บริการการค้นหาข้อมูลในรูปแบบนี้ เช่น
www.siamguru.com www.archive.com
www.sanook.com www.search.msn.com
www.excite.com www.thaiwebhunter.com
www.hunsa.com www.siam-search.com
วิธีปฏิบัติในการค้นหาข้อมูลแบบไดเรกทอรี สามารถทำได้ดังต่อไปนี้ คือ
1. พิมพ์ชื่อเว็บไซต์ที่เป็น Search Engine ในช่อง Address เช่น www.sanook.com
2. เลือกหัวข้อเรื่องที่ต้องการค้นหาข้อมูล เช่น การศึกษา จะแบ่งเป็นหัวข้อย่อยดังนี้
โรงเรียน สถาบันอุดมศึกษา สถาบันกวดวิชาและสอนพิเศษ แนะแนวการศึกษา...
3. เมื่อคลิกที่หัวเรื่องย่อยที่ต้องการ เช่น สถาบันอุดมศึกษา
4. จะปรากฏหัวข้อเรื่องย่อยของสถาบันอุดมศึกษา ดังนี้
ทำให้เลือกข้อมูลได้ตรงกับความต้องการได้มากที่สุด โดยไม่เสียเวลาในการเลือกข้อมูล เพราะได้จัดข้อมูลแบ่งเป็นกลุ่มข้อมูลย่อย ๆ
5. นอกจากแบ่งออกเป็นกลุ่มย่อยของข้อมูลแล้วยังมีการเชื่อมโยงข้อมูลไปยังเว็บไซต์ต่าง ๆ เพื่อให้ผู้ใช้ได้เลือกค้นหาข้อมูลอีกมากมาย เช่น การเชื่อมโยงจาก www.sanook.com ไปยังเว็บไซต์ของมหาวิทยาลัย
เทคนิคในการค้นหาข้อมูล
ข้อมูลได้จัดเก็บไว้ในเว็บไซต์ต่าง ๆ มีจำนวนมาก ดังนั้นเมื่อต้องการค้นหาข้อมูลจากเว็บไซต์ด้วยวิธีการค้นหาข้อมูลแบบคีย์เวิร์ด จึงมีเทคนิคที่ช่วยในการค้นหาเพื่อทำให้สามารถค้นหาข้อมูลได้รวดเร็วและตรงตามที่ต้องการให้มากที่สุด ประกอบด้วยเทคนิคในการค้นหาข้อมูลดังต่อไปนี้
การใช้ภาษา
การค้นหาข้อมูลแบบคีย์เวิร์ดสามารถค้นหาได้ทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ รูปแบบของภาษาไทยนั้นเป็นการเขียนประโยคที่ต่อเนื่อง เช่น ขนมไทย ศิลปวัฒนธรรมไทย สมุนไพรไทย เป็นต้น แต่การค้นหาด้วยคำภาษาอังกฤษจะแตกต่างจากภาษาไทย คือ ภาษาอังกฤษแบ่งวรรคของคำ เช่น Thai food ถ้าพิมพ์คำนี้แล้ว ผลลัพธ์ที่ได้จะแสดงเว็บไซต์ที่มีคำว่า Thai หรือ Food หรือ Thai food ออกมาให้ทั้งหมด ทำให้ได้รับข้อมูลมากมายเกินความต้องการ แต่ถ้าต้องการให้คำว่า Thai food เป็นข้อความเดียวกัน ต้องพิมพ์คำดังกล่าวไว้ในเครื่องหมายคำพูด (“ “) เช่น “Thai food” แปลว่าอาหารไทยนั้น เมื่อให้เว็บไซต์ค้นหาข้อมูลให้ก็จะแสดงเฉพาะเว็บไซต์ที่มีคำว่า Thai food เท่านั้น จะทำให้ข้อมูลที่ต้องการแคบลง ช่วยให้เราสามารถหาผลลัพธ์ที่ต้องการได้เร็วขึ้น
ตัวอย่าง การค้นหาข้อมูลคำว่า Thai food
ผลลัพธ์ที่ได้คือจะแสดงเว็บไซต์ที่มีคำว่า Thai หรือหรือ Food หรือ Thai food ออกมาให้ทั้งหมด
ตัวอย่าง การค้นหาข้อมูลคำว่า “Thai food”
ผลลัพธ์ที่ได้คือแสดงเฉพาะเว็บไซต์ที่มีคำว่า Thai food เท่านั้น
ควรบีบประเด็นให้แคบลง
ควรบีบประเด็นให้แคบลง คือ การใช้คำให้ชัดเจน ตรงประเด็นที่ต้องการผลลัพธ์ให้มากที่สุด เพราะข้อมูลบนเครือข่ายอินเทอร์เน็ตมีอยู่มากมาย ถ้าสามารถระบุคำที่ชัดเจนและตรงประเด็นแล้ว ทำให้ได้รับข้อมูลที่ตรงกับความต้องการชัดเจน และสามารถหาข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว เช่น ถ้าต้องการค้นหาข้อมูลของอาหารไทยเฉพาะในประเทศไทยเท่านั้น ควรที่จะกำหนดข้อความในการค้นหา คือ “Thai food in Thailand” จะเป็นการกรองข้อมูลให้เราได้ประเด็นที่แคบลง
การใช้คำที่มีความหมายเหมือนกัน
คำในภาษาอังกฤษมีหลาย ๆ คำที่มีความหมายเหมือนกัน เช่น World และ Earth แปลว่า “โลก” ถ้าต้องการหาคำว่า world แล้วผลลัพธ์ที่ได้ไม่สามารถหาข้อมูลของคำนี้ได้ เราควรลองเปลี่ยนเป็นคำอื่นที่มีความหมายเหมือนกัน
การใช้โอเปอเรเตอร์ หรือบูลีน
เมื่อต้องการที่เจาะจงข้อมูลสามารถที่จะนำโอเปอเรเตอร์ หรือบูลีนมาเป็นเครื่องมือช่วยในการค้นหาข้อมูลได้รวดเร็วและตรงกับความต้องการมากที่สูด โอเปอเรเตอร์ที่ใช้ คือ AND OR AND NOT และเครื่องหมาย
1. AND “และ” เช่น computer and design ผลลัพธ์ที่ได้ต้องมีทั้งคำว่า “computer” และ “design” อยู่ด้วยกันเท่านั้นจึงจะดึงข้อมูลนั้นมาแสดง +,-
2. OR “หรือ” การใช้คำว่า ฯฑ จะมีคำใดคำหนึ่งเพียงคำเดียวก็จะดึงข้อมูลนั้นมาแสดงให้ เช่น computer or design คือ จะมีแต่คำว่า computer หรือ มีแต่คำว่า design หรือมีทั้งคำว่า computer และ design ก็จะดึงข้อมูลนั้นมาแสดง การใช้คำว่า OR ช่วยในการค้นหาข้อมูลนั้นทำให้ข้อมูลที่ได้รับมีขอบเขตกว้างมาก
3. AND NOT หรือ NOT เช่น computer AND NOT Design หมายความว่า ให้ค้นหาข้อมูลที่มีคำว่า computer แต่ต้องไม่มีคำว่า design มาด้วย ฉะนั้นผลลัพธ์ที่ได้เมื่อใช้ข้อความนี้ในการค้นหาข้อมูลก็จะแสดงข้อมูลเฉพาะที่มีแต่คำว่าคอมพิวเตอร์เท่านั้น ถ้าข้อมูลใดมีคำว่า “design” อยู่ด้วยจะไม่ดึงเอาข้อมูลนั้นมาแสดง
4. เครื่องหมาย + (บวก) หมายความว่า คำใดที่ตามหลังเครื่องหมายนี้จะต้องมีคำนั้นอยู่ในเว็บเพจนั้นเหมือนกับคำว่า AND
5. เครื่องหมาย – (ลบ) หมายความว่า คำใดที่ตามหลังเครื่องหมายนี้จะต้องไม่มีคำนั้นอยู่ในเว็บเพจนั้นเหมือนกับคำว่า NOT เช่น +computer –design ข้อมูลที่จะแสดงออกมาจะต้องมีคำว่า computer แต่ไม่มีคำว่า design
ตัวอย่างเว็บไซต์ที่ช่วยในการค้นหาข้อมูล
www.siamguru.com www.sanook.com
www.google.co.th www.search.com
www.thaihostsearch.com www.catcha.co.th
www.hotbot.com www.search.msn.com
www.yahoo.com www.excite.com
www.thaifind.com www.siam-search.com
www.sansarn.com www.thai-index.com
www.madoo.com www.allofthai.com
สรุป
การค้นหาข้อมูลบนอินเทอร์เน็ต เป็นการบริการบนระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างยิ่ง เนื่องจากบนระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตมีแหล่งข้อมูลอยู่มากมายและมีความสะดวกในการค้นหามากกว่าการค้นหาข้อมูลจากห้องสมุด การค้นหาข้อมูลบนอินเทอร์เน็ตจะต้องใช้เว็บไซต์ประเภท Search Engines เพื่อช่วยอำนวยความสะดวกในการค้นหาข้อมูลข่าวสารได้
ประเภทของการค้นหาข้อมูลแบบเป็น 3 ประเภท คือ การค้นหาข้อมูลด้วยคำที่เจาะจงการค้นหาข้อมูลตามหมวดหมู่ และการค้นหาข้อมูลจากหลายแหล่งข้อมูล ผู้ใช้สามารถเลือกวิธีการค้นหาและใช้เทคนิคในการค้นหาข้อมูลช่วย เพื่อที่จะจะได้รับข้อมูลให้ตรงตามความต้องการ และทำให้การค้นหาข้อมูลทำได้เร็วขึ้นอีกด้วย
ปัจจุบันมีเว็บไซต์ที่ทำหน้าที่เป็นเว็บไซต์ประเภท Search Engines และเว็บไซต์ที่มห้บริกาการค้นหาข้อมูลอยู่หลายเว็บไซต์ ทำให้ผู้ใช้ได้รับความสะดวกยิ่งขึ้น และการใช้บริการรูปแบบนี้เสมือนเป็นการเปิดประตูห้องสมุดขนาดใหญ่ที่มีข้อมูลอยู่มากมาย ทำให้ข้อมูลที่ได้รับไม่เพาะเจาะจงอยู่เพียงในขอบเขตใดขอบเขตหนึ่งเท่านั้น แต่สามารถหาได้จากหลายแหล่งข้อมูลทั่วโลก
กิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้
1. ให้นักเรียนแต่ละคนบอกวิธีการค้นหาข้อมูลที่ตนเองเคยใช้ รวมทั้งเว็บไซต์ที่ให้บริการค้นหาข้อมูลจำนวน 5 เว็บไซต์
2. ให้นักเรียนแต่ละคนค้นหาข้อมูลเกี่ยวกับ “เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์สมัยใหม่” คนละ 2 เรื่อง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น